Η αλήθεια είναι πως πια δεν μου αρκεί να διαβάζω ή να ακούω θεολογίες και θεωρίες. Θέλω αυτά όλα να “μεταγλωττίζονται” , αν μου επιτρέπεται η έκφραση, να μπορούν να εφαρμόζονται πρακτικά στη ζωή μου. Και αυτές οι ιστορίες των πατέρων της ερήμου, που πράγματι έχουν κρυμμένο νόημα , ήθελα πολύ να καταλάβω τι μπορούν να πουν σε εμένα, που ζω στον κόσμο, τόσους αιώνες μετά από εκείνους.

Δυο βιβλία λοιπόν έγιναν αφορμή να πάρω απαντήσεις σε αυτές τις σκέψεις μου. Το καθένα με το δικό του τρόπο, έκαναν αυτή τη μεταγλώττιση που ήθελα και με ωφέλησαν πραγματικά . Ιδιαιτέρως το τελευταίο διάστημα κι  αυτή τη Σαρακοστή, με βοήθησαν πολύ και γι΄αυτό σας τα προτείνω, γιατί είμαι βέβαιη πως όσοι τα διαβάσετε, μεγάλη ωφέλεια θα αποκομίσετε.

Το “Όσο μπορείς” του Βασίλη Αργυριάδη, το έχω διαβάσει εδώ και χρόνια, αλλά βρίσκεται ακόμα στο κομοδίνο μου και εξακολουθώ να το διαβάζω συχνά πυκνά, να ανατρέχω σ’ αυτό και να συσχετίζω τις ιστορίες του με γεγονότα της καθημερινότητάς μου. Ιστορίες μικρές, καθημερινές, που σίγουρα θα θυμίσουν γεγονότα της ζωής του καθενός μας ή του περίγυρού μας. Σκέψεις και προβληματισμοί , που σίγουρα έχουμε κάνει ή που θα έρθει η στιγμή που θα κάνουμε. Όποιος έχει διαβάσει το “Γεροντικό” , αυτές τις μικρές σε έκταση, αλλά χαρακτηριστικές και γεμάτες μηνύματα ιστορίες των πατέρων της ερήμου, αμέσως θα κάνει το συσχετισμό. Κι όποιος όμως δεν ακούσει ποτέ τι είναι “Γεροντικό” και πρώτη φορά διαβάσει το βιβλίο αυτό του Βασίλη, καθόλου δεν θα δυσκολευτεί, δεν θα πιεστεί , αλλά θα νιώσει αυτή τη γλυκειά γαλήνη που αισθανόμαστε, μετά από κάτι όμορφο που έχουμε βιώσει, αλλά και αυτή την τρυφερή αίσθηση της νοσταλγίας, όταν θυμόμαστε ή ξαναζούμε κάτι από το παρελθόν, πολύ αγαπημένο.

Μέσα σε όλες τις μικρές ιστορίες  βρίσκεται ένα μήνυμα κι αν μπορώ να πω, μετά από τόσες φορές που έχω διαβάσει και ξαναδιαβάσει κάθε ιστοριούλα, κρύβονται περισσότερα μηνύματα ή εγώ τα ερμηνεύω έτσι ανάλογα με τη φάση, διάθεση, κατάσταση που βρίσκομαι κάθε φορά. Όσο για την απάντηση στο αρχικό μου ερώτημα “τι σχέση έχει ένα γεροντικό με εμένα, που ζω στον κόσμο εν έτει 2017” , σας παραθέτω ένα μικρό κομμάτι από τον πρόλογο του Βασίλη :

“…Κοινό μας κίνητρο, ας είναι η έγνοια του πώς μπορεί να σταθεί ο σημερινός χριστιανός των πόλεων απέναντι στην υπόθεση της πίστης του: πού μπορεί να βρει τον εαυτό του και τους άλλους, τον βηματισμό του και τις διαδρομές των άλλων, πώς θα μπορέσει να ακούσει τις εντολές του Θεού και να τις κάνει πράξη…”

Το δεύτερο βιβλίο είναι “Το μυστικό της ερήμου” του Rowan Williams. Η αλήθεια είναι πως σπανίως ξεκινώ να διαβάζω τέτοια βιβλία. Τα έχω κατατάξει  στην κατηγορία “πολύ θεολογικά/πολύ θεωρητικά/άμα ξεκινήσω μπορεί και να μην τα τελειώσω” βιβλία. Ντρέπομαι που το λέω, αλλά η ειλικρίνεια δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. Κι όμως το συγκεκριμένο βιβλίο τόλμησα και το ξεκίνησα. Άρχισα δειλά δειλά να διαβάζω τον πρόλογο, γιατί ο υπότιτλος “Έχει να πει κάτι σήμερα το γεροντικό;” με δελέασε. Και από τον πρόλογο του μεταφραστή, προχώρησα στον πρόλογο του συγγραφέα και τελικά ξεκίνησα να διαβάζω και χωρίς να το καταλάβω είχα σχεδόν τελειώσει το πρώτο κεφάλαιο!Λοιπόν αυτό το βιβλίο λέει φοβερά πράγματα! Με τρόπο απίστευτα προσιτό και κατανοητό, ο συγγραφέας καταφέρνει να μεταφέρει στο σήμερα και στην πραγματικότητα του κόσμου και της εκκλησίας, όλα όσα έχουν να πουν οι πατέρες της ερήμου, μέσα από τις ιστορίες τους που έχουν σωθεί στο Γεροντικό. Η σχέση μας με τους άλλους, με το Θεό, η διαφορετικότητα του καθενός μας, ο διαφορετικός αγώνας του καθενός μας, όλα αυτά και άλλα πολλά , αναλύονται και παρουσιάζονται με έναν τρόπο, που προσωπικά με συγκλόνισε και με συντάραξε. Χωρίς να είναι αυστηρός ή να κουνάει το δάχτυλο, ο συγγραφέας αντλεί μέσα από το παράδειγμα και τα λόγια που έρχονται από τόσους αιώνες πριν, διδάγματα σύγχρονα και διαχρονικά ταυτόχρονα.
Αντιγράφω και πάλι δυο αποσπάσματα , αν και πολύ δυσκολεύτηκα να τα διαλέξω, ανάμεσα στα τόσα που με εντυπωσίασαν.
“… Για άλλη μια φορά λοιπόν, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί μπροστά στον κίνδυνο ενός επιφανειακού εκσυγχρονισμού της παράδοσης της ερήμου. Μας φαίνεται θαυμάσιο να διαβάζουμε πως η οδός του ασκητισμού έγκειται στην αυτο – ανακάλυψη διότι οι περισσότεροι από εμάς είναι βαθιά ερωτευμένοι με την ιδέα της αυτο – έκφρασης – η ανακάλυψη του “αληθούς εαυτού μας”, προκειμένου αυτός να εκφραστεί με μεγαλύτερη πληρότητα, είναι το θέμα εκατοντάδων βιβλίων αυτοβοήθειας. Για τους μοναχούς και τις μοναχές της ερήμου, ωστόσο, η αναζήτηση της αλήθειας μπορεί να είναι κάτι τρομακτικό, και οι ίδιοι γνωρίζουν πόσες στρατηγικές μηχανευόμαστε προκειμένου να κρατήσουμε τον εαυτο μας μακριά από κάθετί πραγματικό. …”

“… Η κοινότητα της ερήμου λέει στην Εκκλησία, τότε και τώρα, ότι δουλειά της είναι να αποτελεί μια κοινότητα δίχως φόβο, και μας υποθεικνύει ορισμένες από τις συνήθειες που πρέπει να αναπτύξουμε ώστε να γίνουμε άφοβοι- συνήθειες που έχουν να κάνουν με την αυτογνωσία και την προσοχή του ενός προς τον άλλο, συνήθειες που θεμελιώνονται στην επίγνωση του Θεού που διαποτίζει το “είναι” και που προέρχεται από τη διαρκή έκθεσή μας σε Εκείνον, μέσα από την ανάγνωση της Γραφής και την προσευχή…”
Τις απαντήσεις στο λογισμό μου τις πήρα. Επίσης σκέφτηκα και έμαθα αλήθειες, που δεν είχαν περάσει από το μυαλό μου, αλλά και ξεκαθάρισαν μέσα μου πολλά πράγματα που ήταν θολά. Ένα βιβλίο πνευματικό πιστεύω ότι εκπληρώνει το σκοπό του, όταν μπορεί να απευθυνθεί και να μιλήσει σε έναν πιστό, που δεν είναι όμως θεολόγος. Και το συγκεκριμένο βιβλίο το έχει καταφέρει.
Και τα δύο βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Εν πλω.
Αυτές οι ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας είναι κατεξοχήν μέρες αυτοεξέτασης, συγκέντρωσης και προσοχής. Όλη η προετοιμασία της Σαρακοστής βοηθάει σε αυτό και η ανάγνωση ενός βιβλίου, όταν η ψυχή είναι έτοιμη, λειτουργεί σαν αναζωογονητική βροχή. Σας τα προτείνω ανεπιφύλακτα και τα δύο βιβλία. Όπως φροντίζουμε για τα αναγνώσματα των παιδιών μας να είναι κατάλληλα τις ημέρες αυτές (και γενικά βέβαια), ας φροντίσουμε πρωτίστως και για τα δικά μας, γιατί χωρίς τροφοδοσία, η ψυχή στεγνώνει και κουράζεται.
Καλή Μεγάλη Εβδομάδα να έχουμε!
Σας φιλώ!