Εντάξει, ακόμα τα δισέγγονα της γιαγιάς είναι πολύ μικρά για να καταλάβουν ακριβώς τις ιστορίες αυτές, αλλά τα χρόνια περνούν γρήγορα.

Χρόνια πολλά λοιπόν στην πατρίδα μας και μακάρι να την κάνουμε κι εμείς υπερήφανη, όπως τότε το 1940 οι παππούδες κι οι προπαππούδες μας. Αν και με όσα γίνονται τα τελευταία χρόνια, κάθε άλλο παρά περήφανοι μπορούμε να είμαστε για τους εαυτούς μας και κάθε άλλο παρά αντάξιοι των προγόνων μας φαινόμαστε. Κι αναρωτιέμαι πώς θα είναι η Ελλάδα κι εμείς οι Έλληνες σε μερικά χρόνια.

Διάβασα πρόσφατα ανάρτηση μαμάς, που αναρωτιόταν πώς είναι δυνατόν να μαθαίνουν τα παιδιά στο σχολείο να κάνουν προσευχή και το σταυρό τους, τη στιγμή που είμαστε χώρα πολυπολιτισμική και πώς προστατευτούν τα παιδιά από τη μισαλλοδοξία. Πριν λίγες μέρες σε συζήτηση για τον εθνικισμό, ο εισηγητής (ο οποίος είναι υποψήφιος καθηγητής πανεπιστημίου) μας είπε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι η Ελληνική Επανάσταση δεν έπρεπε να είχε γίνει, αφού οι πληθυσμοί που ζούσαν στην Ελλάδα δεν ήταν πλέον ελληνικοί, αλλά σλάβοι και επίσης ότι οι Οθωμανοί παρείχαν πλήρη ελευθερία σε όλους τους πληθυσμούς της αυτοκρατορίας τους. Επίσης μας είπε ότι ο Μεταξάς είπε το Όχι στους Ιταλούς, για να προασπίσει τα αγγλικά συμφέροντα.

Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που τα ακούω όλα αυτά. Στο σχολείο και στη σχολή είχα την ευκαιρία να ακούσω πάμπολλες φορές όλα αυτά τα επιχειρήματα. Επίσης δεν θέλω να είμαι φανατισμένη και να φοράω παρωπίδες. Αλλά δεν μπορώ να μην ανησυχώ. Ανησυχώ κυρίως για το μέλλον. Για την κοινωνία στην οποία θα ζήσουν τα παιδιά μου. 

Φοβάμαι ότι αυτή η κοινωνία δεν θα έχει παρελθόν και συνακόλουθα δεν θα έχει και όραμα για το μέλλον. Μια γενιά χωρίς ταυτότητα εθνική ή θρησκευτική, χωρίς μνήμη και συνείδηση, χωρίς κάποιες βασικές αξίες και σταθερές, πώς μπορεί να προχωρήσει; Τι στόχους μπορεί να έχει;

Όταν λέω εθνική ταυτότητα εννοώ να ξέρουμε το παρελθόν μας, από πού κρατάει η σκούφια μας, τι γεγονότα έχουν συμβεί στα χώματα που περπατάμε και ζούμε. Και να τα ξέρουμε όχι για να κοκορευόμαστε και να λέμε τι τέλειοι που είμαστε εμείς. Αλλά για να παραδειγματιζόμαστε από τα καλά και να προσέχουμε τα παλιά λάθη, να μην τα επαναλάβουμε. 

Όσο για τη θρησκεία τι να πω… Είναι κάτι πολύ προσωπικό για τον καθένα, δεν μπορείς με το ζόρι να πείσεις τον άλλον για αυτό που εσύ πιστεύεις. Και δεν είναι και σωστό. Είμαστε φτιαγμένοι ελεύθεροι να επιλέγουμε. Απλά θεωρώ ότι δεν είναι πια και τόσο τραγικό να λένε τα παιδάκια στο προνήπιο ένα ποιηματάκι σαν προσευχούλα στο ξεκίνημα της μέρας τους. Δεν είναι μισαλλοδοξία να λέει το νήπιο “βοήθα τη μανούλα μου και τον πατερούλη καλή μου Παναγιά”. Εξάλλου έχει τόσα και τόσα να ακούσει και να αρνηθεί μέχρι να φτάσει στην εφηβεία του, που δεν νομίζω καν να θυμάται σε 6-7 χρόνια αυτή την “προσευχούλα” που του έμαθε μια νηπιαγωγός κάποτε. Άσε που μου φαίνεται απίστευτο να ανησυχούμε επειδή τα νηπιάκια κάνουν το σταυρό τους πριν κάτσουν να φάνε, τη στιγμή που στα σχολεία παιδιά 13 και 14 χρονών καπνίζουν και κάνουν ακόμα και χρήση ναρκωτικών. Τα πιο αθώα μας ανησυχούν και μας προβληματίζουν, ενώ υπάρχουν τόσα προβλήματα στην παιδεία, που δεν τα ξέρουμε καν. 

Πώς θα μάθει το παιδί να σέβεται τα πιστεύω του άλλου και τη διαφορετικότητα, αν το ίδιο δεν έχει κάτι να πιστέψει και να το διαφοροποιεί από τους γύρω; Πώς θα καταλάβει την αξία που έχει για τον γείτονα η πατρίδα του, αν δεν αγαπάει το ίδιο τη δική του πατρίδα; 

Μου φαίνεται ότι στην προσπάθειά μας να προοδεύσουμε, να μην μας πουν ρατσιστές, να μην ενοχλήσουμε τη θρησκεία του δίπλα, να δεχτούμε κάθετι αλλιώτικο, ξεχάσαμε τι προσδιορίζει εμάς τους ίδιους. Ποιοί είμαστε, γιατί είμαστε εδώ, για τι αγωνιζόμαστε, τι σκοπό έχουμε, ποιον πιστεύουμε, γιατί πιστεύουμε ή δεν πιστεύουμε, ποιος ήταν εδώ πριν από μας, τι χρέος έχουμε εμείς στον προηγούμενο, αλλά και στον επόμενο.

Στο δημοτικό, είχαμε μάθει ένα τραγουδάκι : “Των εχθρών τα φουσάτα περάσαν, σαν το λίβα που καίει τα σπαρτά, με κανόνια τις πόλεις χαλάσαν, μας ανάψαν φωτιές στα χωριά… Μα οι εχθροί μας πια τώρα σκορπίσαν, και ξανάρθε σε μας λευτεριά, για να φτιάξουμε τα όσα γκρεμίσαν , ας κοιτάξουμε τώρα μπροστά.”

Μια σκέψη κάνω τώρα που το ξανατραγουδώ μές στο μυαλό μου : οι εχθροί που με τόσο αίμα ελληνικό τελικά σκορπίσαν, μην τυχόν κι είναι πάλι εδώ; Μην τυχόν κι έχουν άλλη μορφή, ακόμα χειρότερη, πιο ύπουλη; Μην είμαστε εμείς οι ίδιοι εχθροί της πατρίδας μας ; 

Ελπίζω πως όχι. Μη σταματάμε να κοιτάμε μπροστά, στηριζόμενοι όμως στο πίσω, όχι στο κενό.

Σας φιλώ.