Γράφει η φιλόλογος Ζωή Καλαμάρα

Η Πηνελόπη Δέλτα θεώρησε καθήκον της να απαθανατίσει τους μεγάλους αγώνες των Ελλήνων και να μιλήσει στις καρδιές των νέων για την πατρίδα τους. Δεν έχουν βέβαια μόνο τα παιδιά ανάγκη να ξυπνήσει μέσα τους φρόνημα αγώνα για ιδανικά και αξίες που ξεπερνούν το «εγώ» και το «τώρα». Όλοι οι Έλληνες, ανεξαρτήτως ηλικίας, έχουν να ωφεληθούν από τη συγκίνηση και την έμπνευση που χαρίζουν τα βιβλία της Δέλτα. Πατρίδα χωρίς θυσίες δεν υπάρχει, και η ίδια αυτό δεν το ένιωσε μόνο στην καρδιά της αλλά το εμπέδωσε με οδυνηρό τρόπο στην πολυτάραχη ζωή της. Το φωνάζει ακόμα και σήμερα σε όλους μας, με το παράδειγμα της ζωής και του θανάτου της, και, φυσικά, με τα βιβλία της.

Πλοκή βιβλίου Για την Πατρίδα

Το Για την Πατρίδα είναι το πρώτο μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα, το οποίο εκδόθηκε το 1909.Πρόκειται γιαένα ιστορικό πεζογράφημα που παρουσιάζει την ιστορία δύο νέων, του Ασώτη Ταρωνίτη, γιου του Αρμένη μαγίστρου της Θεσσαλονίκης, και του Αλέξιου Αργυρού, τους οποίους αιχμαλωτίζουν οι Βούλγαροι όταν καταλαμβάνουν τη Θεσσαλονίκη (995 μΧ.). Κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους, η Μιροσλάβα, κόρη του Βούλγαρου αυτοκράτορα Σαμουήλ, ερωτεύεται τον Ασώτη. Ο Βυζαντινός στρατός νικά τους Βούλγαρους στη μάχη του Σπερχειού και στις διαπραγματεύσεις για τη συνθηκολόγηση που ακολουθούν ο Σαμουήλπαντρεύει την κόρη του με τον Ασώτη και τον διορίζει στρατηγό στο Δυρράχιο. Ο Σαμουήλ κατόπιν καταπατά τη συμφωνία και επιτίθεται εκ νέου στους Βυζαντινούς. Τότε, ο Ασώτης και ο Αλέξιος εγκαταλείπουν τα προνόμιά τους και επιστρέφουν στην Κωνσταντινούπολη.Ο Αλέξιος αρραβωνιάζεται την Θέκλα, μια απ’ τις βασιλοπούλες του Βυζαντίου.Ο πόλεμος ανάμεσα στα δύο έθνη συνεχίζεται και ο Αλέξιος αναλαμβάνει μια επικίνδυνη αποστολή που του εμπιστεύεται ο αυτοκράτορας, και η οποία σχετίζεται με την παράδοση του Δυρραχίου στους Έλληνες. Η Θέκλα τον ακολουθεί μεταμφιεσμένη σε αγόρι, σ’ ένα ταξίδι με αβέβαιο τέλος.

Για την πατρίδα τότε και τώρα

Το βιβλίο “Για την Πατρίδα” της Πηνελόπης Δέλτα πρόκειται για ένα μικρό και ευκολοδιάβαστο βιβλίο, που με θαυμαστό τρόπο περικλείει πολλή δράση, αγωνία και συγκίνηση. Τώρα που το ξαναδιάβασα, δεν ένιωσα στενοχώρια, όπως όταν ήμουν παιδί, ούτε έκλαψα με το τέλος. Αντιθέτως, ένιωσα δέος αλλά και χαρά για το πώς, μέσα από τις περιγραφές της Δέλτα, επέζησαν, και έζησαν, και θριάμβευσαν οι Έλληνες στο πέρασμα των αιώνων. Ο Αλέξιος και η Θέκλα συγκεντρώνουν στα νεανικά τους πρόσωπα τα χαρακτηριστικά κάθε απλού Έλληνα. Δεν είναι υπερήρωες ούτε διαθέτουν κάποια τρομερή ικανότητα που να τους προσφέρει καθοριστικό πλεονέκτημα έναντι των εχθρών τους. Μοναδικά όπλα του ζευγαριού είναι η διάθεση αυτοθυσίας τους και η πίστη σε ανώτερα ιδανικά που διαλύουν κάθε προσωπικό συμφέρον αλλά και φόβο. Με αυτά τα όπλα πορεύονται και γίνονται-ακόμα κι αν δεν είναι- παντοδύναμοι.

Υ.Γ. Κατέφυγα και πάλι στην πλήρη Πηνελόπης συλλογή μου και διάβασα το ίδιο αντίτυπο που είχα από παιδί. Ενώ, λοιπόν, διάβαζα ξανά το μυθιστόρημα, εντόπισα ένα απόσπασμα που μου άρεσε και σκέφτηκα να το σημειώσω για να μην το ξεχάσω. Καθώς έκλεισα το βιβλίο για να ανοίξω το τετράδιό μου, έπεσε μέσα απ’ το βιβλίοένα χαρτάκι. Σ’ αυτό,αντίκρισα τα παιδικά μου γράμματα που επαναλάμβαναν το ίδιο ακριβώς χωρίο:
«Και τη ζωή σου δεν έχεις δικαίωμα να τη σπαταλήσεις ή να την πετάξεις. Ξόδεψέ την, δώσε την, μα με τρόπο που να ωφελήσει. Δε χρησιμεύει να πεθάνουμε από αγάπη ή από λύπη για την πατρίδα. Πρέπει ο θάνατός μας να ωφελήσει σε κάτι. Ειδεμή είναι άχρηστος».