Στις 11 Ιουνίου τιμάμε την μνήμη του Αγίου Λουκά του Ιατρού. Η ζωή και το έργο του Αγίου είναι πάρα πολύ εντυπωσιακό. Ήταν εξαιρετικός χειρουργός, που εφάρμοσε πρωτοποριακές μεθόδους στις επεμβάσεις του. Τιμήθηκε με το βραβείο Στάλιν για την προσφορά του. Παρόλαυτά, διώχθηκε ανελέητα από το σοβιετικό καθεστώς,αρχικά λόγω της πίστης του και εν συνεχεία λόγω της ιερωσύνης του. Πέρασε πάρα πολλά χρόνια σε φυλακές και στην εξορία, μέσα σε πολύ άθλιες συνθήκες.
Λίγα λόγια για την ζωή του
Ο Άγιος Λουκάς είναι ένας σύγχρονος άγιος, που έζησε στην Ρωσία. Γεννήθηκε το 1877 στην Κριμαία. Το όνομά του ήταν Βαλεντίν Βόινο – Γιασενέτσκι Έγινε γιατρός και παρακολούθησε μαθήματα οφθαλμολογίας. Κατά την διάρκεια του Ρωσο – Ιαπωνικού πολέμου (1904 – 1905) βρέθηκε στην Ιαπωνία, όπου εργάστηκε ως χειρουργός. Εκεί γνώρισε και την Άννα Βασίλιεβνα, με την οποία αργότερα παντρεύτηκαν και απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Το 1917 εκλέγεται καθηγητής στην Τασκένδη.
Με το ξέσπασμα της Ρωσικής επανάστασης, ο άγιος Λουκάς μπαίνει στο στόχαστρο και λόγω μιας συκοφαντίας, συλλαμβάνεται για πρώτη φορά. Η σύζυγός του, η οποία ήδη ήταν άρρωστη από φυματίωση, επιδεινώνεται η υγεία της και πεθαίνει. Ύστερα από αυτό, ο άγιος Λουκάς εμπιστεύεται την ανατροφή των παιδιών του στην Σοφία Σεργκέγεβνα, μια πιστή νοσοκόμα.
Το σοβιετικό καθεστώς από την πρώτη στιγμή κήρυξε διωγμό στην εκκλησία της Ρωσίας. Ο άγιος Λουκάς, η πίστη του οποίου ήταν εμφανής και στον χώρο της εργασίας του, προκαλούσε τους άθεους συναδέλφους του και τους εκπροσώπους του καθεστώτος.
Σε αυτή την τόσο δύσκολη περίοδο για την εκκλησία , δημιουργήθηκε και ένα ακόμα πρόβλημα με το σχίσμα που έγινε μέσα στην εκκλησία. Ο άγιος, ακόμα τότε λαϊκός, στάθηκε στο πλευρό του αρχιεπισκόπου Ιννοκέντιου, υπερασπίζοντας την κανονικότητα της εκκλησίας. Εκείνος εντυπωσιασμένος από τα χαρίσματά του, του πρότεινε να χειροτονηθεί. Πράγματι τον Ιανουάριο 1921 έγινε η χειροτονία του εις διάκονο και μια εβδομάδα αργότερα εις πρεσβύτερον. Το 1923, ο π. Βαλεντίν εκλέγεται από τον λαό και τον κλήρο της Τασκένδης επίσκοπος. Τότε έγινε πρώτα η κουρά του σε μοναχό, στο σπίτι του. Το όνομά που πήρε ήταν Λουκάς, του ευαγγελιστή και ιατρού Λουκά.
Εξορίες και διωγμοί
Τα επόμενα χρόνια ήταν γεμάτα ταλαιπωρίες και εξορίες. Αφού συνελήφθη και φυλακίστηκε από τις αρχές, στάλθηκε στην εξορία, φτάνοντας μέχρι πέρα από τον αρκτικό κύκλο. Όπου βρισκόταν, ακόμα και κάτω από τις άθλιες αυτές συνθήκες, προσέφερε τις ιατρικές του υπηρεσίες σε οποιονδήποτε τις χρειαζόταν. Παράλληλα, ολοκλήρωσε και το βιβλίο του “Δοκίμια στην χειρουργική των πυογόνων λοιμόξεων”, το οποίο όμως, για πολλά χρόνια παρέμεινε ανέκδοτο, καθώς ο ίδιος ήθελε να αναγράφεται το αξίωμά του επισκόπου, ενώ οι αρχές δεν το επέτρεπαν.
Μετά την απόκτηση της ελευθερίας του, παρότι είχε αποκτήσει πολλά προβλήματα υγείας, το έργο του δεν σταμάτησε. Ούτε όμως και οι δοκιμασίες. Οι αρχές του καθεστώτος τον πίεζαν να εγκαταλείψει την ιερωσύνη του, οι συκοφαντίες τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει την έδρα του στην Τασκένδη και άρχισε σιγά σιγά να χάνει το φως του.
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο άγιος Λουκάς, αν και ήταν πάλι εξόριστος, προσέφερε τις ιατρικές του υπηρεσίες. Το Κόμμα αναγνωρίζοντας την αξία του, τον διορίζει αρχίατρο του νοσοκομείου και υπεύθυνο σε 150 νοσοκομεία. Χειρούργησε χιλιάδες στρατιώτες με μεγάλη επιτυχία και για την προσφορά του αυτή τον τίμησαν με το βραβείο Στάλιν. Το ίδιο διάστημα, υπήρξε μια καλυτέρευση στις σχέσεις της εκκλησίας με το κράτος, που είχε σαν αποτέλεσμα να ανοίξουν οι εκκλησίες. Για να καλυφθούν οι ανάγκες των πιστών ο Άγιος Λουκάς ο ιατρός έγινε αρχιεπίσκοπος Κριμαίας και Συμφερουπόλεως.
Παρά την πρόσκαιρη βελτίωση στα εκκλησιαστικά θέματα, το 1953, με την αλλαγή ηγεσίας στο Κόμμα, ξεκίνησε νέο κύμα διωγμού. Ο Άγιος Λουκάς, ήταν πια μεγάλος σε ηλικία και παρότι κουρασμένος, δεν σταμάτησε καθόλου το δύσκολο έργο του, τόσο εκκλησιαστικό, όσο και ιατρικό. Από τους φακέλους που διατηρούσε για εκείνον το σοβιετικό καθεστώς, μαθαίνουμε ότι προσέφερε αφιλοκερδώς τις ιατρικές του υπηρεσίες, ενώ τον μισθό του τον διέθετε σε όσους είχαν ανάγκη.
Ο άγιος Λουκάς έφυγε από τον κόσμο αυτό στις 11 Ιουνίου 1961. Η κηδεία του μετατράπησε σε συλλαλητήριο, με χιλιάδες κόσμου να τον συνοδεύουν. Το 1995 ανακηρύχθηκε σε Άγιο. Όπως και όταν ζούσε εδώ, βοηθούσε και θεράπευε κάθε ασθενή, έτσι και τώρα με τις πρεσβείες του μεσιτεύει στον Θεό και πολλοί άνθρωποι βρίσκουν την υγεία τους, αλλά και βοήθεια σε κάθε δυσκολία. Η ζωή του ήταν μια ζωή αληθινής προσφοράς για τον άρρωστο, μέσα από απίστευτες ταλαιπωρίες και διώξεις. Οποιοσδήποτε διαβάσει τον βίο του μένει πραγματικά εντυπωσιασμένος. Η δε προσφορά του στην ιατρική επιστήμη είναι πάρα πολύ μεγάλη.
Η δική μου γνωριμία με τον Άγιο Λουκά
Ο πατέρας μου είναι γιατρός. Όταν ήμουν 6 χρονών χειροτονήθηκε ιερέας και έκτοτε ασκεί παράλληλα και τα δύο λειτουργήματα. Εμένα μου φαινόταν πολύ φυσιολογικό αυτό, αλλά μεγαλώνοντας άρχισα να καταλαβαίνω πως οι περισσότεροι το έβρισκαν περίεργο. Κάποια στιγμή , όταν πήγαινα γυμνάσιο, κάποιοι φίλοι του μπαμπά μου του έκαναν δώρο το βιβλίο με την ζωή του Ρώσου Αγίου Λουκά του Ιατρού. Το είχα διαβάσει τότε και πραγματικά είχα εντυπωσιαστεί. Όχι μόνο ήταν και γιατρός και παντρεμένος και με παιδιά και έγινε ιερέας, επίσκοπος, αλλά αγίασε κιόλας! Τι υπέροχο παράδειγμα! Τι ανακούφιση για την εφηβική μου, τότε, καρδιά, ότι όχι απλά δεν είναι περίεργο, αλλά είναι ένας -ακόμα- δρόμος για αγιασμό! Από τότε που τον έμαθα, του έχω μια ιδιαίτερη αγάπη και ευλάβεια.
Παράδειγμα στα καθ’ ημάς
Η ζωή του Αγίου Λουκά είναι ένα ιδιαίτερο παράδειγμα για τον σύγχρονο άνθρωπο. Δείχνει ότι ο δρόμος για να ζήσει κάποιος δοξάζοντας τον Θεό, μπορεί να είναι μέσα από την επιστήμη του. Είναι παράδειγμα για το ποια είναι η πραγματική αποστολή του επιστήμονα: να υπηρετεί τον συνάνθρωπο, από όποιο πόστο κι αν βρίσκεται.
Ακόμα όμως, μας θυμίζει και κάτι άλλο, πάρα πολύ σημαντικό. Ο Άγιος Λουκάς ο ιατρός ήταν και σύζυγος και πατέρας. Μετά τον θάνατο της γυναίκας του, την οποία αγαπούσε πολύ, δεν έπαψε να φροντίζει τα παιδιά του. Παρά τις εξορίες και τους διωγμούς είχε διαρκή επαφή και επικοινωνία μαζί τους . Ο άνθρωπος του Θεού, λοιπόν, δεν είναι μόνο αυτός που εγκαταλείπει τα εγκόσμια, αλλά και εκείνος που μέσα στον κόσμο, μέσα στην οικογένειά του και τις δυσκολίες της ζωής, αγωνίζεται τον καλό αγώνα. Πόσο σημαντικό και πόσο συχνά το ξεχνάμε!
Τις ημέρες της καραντίνας , όταν οι εκκλησίες ήταν κλειστές, σκεφτόμουν πολύ συχνά τον Άγιο Λουκά τον ιατρό, αλλά και την εκκλησία της Ρωσίας εν γένει. Οι άνθρωποι αυτοί πέρασαν αληθινό διωγμό. Για ολόκληρες δεκαετίες. Και παρόλαυτά άντεξαν και διατήρησαν την πίστη τους, μέσα σε ένα τρομερό σκοτάδι. Αν κάτι πρέπει να θυμόμαστε είναι πως ο Θεός ζει παντού. Είναι παντού. Ό,τι κι αν κάνουν, ό,τι κι αν πουν οι απέξω. “Ει ο Θεός μεθ’ ημών , ουδείς καθ’ ημών”. Ας παίρνουμε παράδειγμα και δύναμη από αυτούς τους σύγχρονους και τόσο κοντινούς μας αγίους.
Βιβλία με τον βίο του
Αν δεν έχετε ήδη διαβάσει την ζωή του, σας προτείνω να βρείτε κάποιο από τα βιβλία που κυκλοφορούν. Η έκδοση που εμείς έχουμε δεν υπάρχει πια, αλλά είναι το βιβλίο του μητροπολίτη Νεκταρίου Αντωνόπουλου “ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΛΟΥΚΑΣ – ΕΝΑΣ ΑΓΙΟΣ ΠΟΙΜΕΝΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΡΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ”, καθώς και άλλα πολλά βιβλία από διάφορες εκδόσεις. Επίσης κυκλοφορούν και παιδικά βιβλία, ένα από τα οποία σας είχα προτείνει πριν λίγο καιρό, “ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Ο ΙΑΤΡΟΣ” της Κατερίνας Μουρίκη.
Χρόνια πολλά σε όσους και όσες φέρουν το όνομα του Αγίου Λουκά!
Σας φιλώ!