Ζούμε μέρες περίεργες. Σε απομόνωση, με μια άνοιξη έξω να οργιάζει κι εμείς να την βλέπουμε μόνο από το μπαλκόνι. Με την καρδιά μας βαριά και με ανάγκη στήριξης. Μα το στήριγμα το πιο δυνατό φαίνεται μακριά, αφού έκλεισαν τις εκκλησίες. Ακολουθίες και Θεία Λειτουργία μόνο από την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τα live streaming μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα . Στην εκκλησία μπορούμε να πάμε μόνο για ένα κεράκι (κι αυτό με γάντια) και μια σιωπηλή προσευχή μπροστά στις εικόνες.

Έκλεισαν τις εκκλησίες λοιπόν. Ομολογώ πως όταν το άκουσα με έπιασε ταχυκαρδία και ένα σφίξιμο, πόνος σχεδόν, στο στήθος. Δεν πήγαινα αυτές τις μέρες, μιας και έπρεπε να μείνω με τα κορίτσια στην απομόνωση, για να μπορεί να είναι ο άντρας μου στο πόστο του. Μα άλλο εκούσια να απέχεις, για το καλό όλων, αλλά να ξέρεις πως ο ιερέας τελεί τις ακολουθίες και σε μνημονεύει. Κι άλλο να μην γίνεται τίποτα. Οι πρώτες μέρες ήταν μέρες θλίψης και θυμού.

Όμως μετά κάθισα και σκέφτηκα. Θυμήθηκα όλα αυτά που διάβαζα τόσα χρόνια. Για τόσους ανθρώπους που παρά τις εξωτερικές απαγορεύσεις, την απουσία εκκλησιών, τους διωγμούς, τις ασθένειες, έμειναν πιστοί. Κι όχι μόνο έμειναν πιστοί, μα αγίασαν κιόλας. Η πρόσφατη ιστορία της ορθόδοξης Ρωσίας είναι ένα πιο κοντινό μας παράδείγμα. Και ακόμα και στις μέρες μας υπάρχουν μέρη όπου ο χριστιανισμός διώκεται.

Οι αληθινοί προσκυνητές

Θυμήθηκα όμως και κάτι ακόμα πιο σημαντικό. Τα λόγια του ίδιου του Χριστού προς την Σαμαρείτιδα: «Είναι κοντά ο καιρός που δε θα λατρεύετε τον Πατέρα ούτε σ’ αυτό το βουνό ούτε στα Ιεροσόλυμα. Είναι κοντά ο καιρός, ήρθε κιόλας, που οι αληθινοί προσκυνητές θα λατρεύσουν τον Πατέρα πνευματικά και αληθινά· γιατί έτσι τους θέλει ο Πατέρας αυτούς που τον λατρεύουν. Πνεύμα είναι ο Θεός . Κι αυτοί που τον λατρεύουν πρέπει να τον λατρεύουν με τη δύναμη του Πνεύματος, που φανερώνει την αλήθεια» (Ιωάν. 4, 23 -24) Πνεύμα είναι ο Θεός και δεν περιορίζεται σε τόπους . Η αληθινή λατρεία μας προς αυτόν είναι αυτή που γίνεται με όλη μας την καρδιά και όλη μας την ζωή, αληθινά, χωρίς ιδιαίτερους τύπους.

Ίσως λοιπόν η δοκιμασία αυτή η διπλή ( του εγκλεισμού λόγω της ασθένειας και του κλεισίματος των εκκλησιών) ήρθε για να μας θυμίσει ακριβώς αυτό. Να μας καλέσει να γίνουμε αληθινοί προσκυνητές. Να συνειδητοποιήσουμε πως δεν αρκεί μόνο η προσέλευση στο ναό. Δεν αρκεί η παρακολούθηση των ακολουθιών. Αλλά πρέπει να είναι και την καρδιά μας ναός, που μέσα της να έχουμε πάντα το Χριστό. Και τι σημαίνει αυτό; Να ζούμε κάθε μέρα με γνώμονα

Ήρθε η ώρα να δείξουμε τι μάθαμε τόσα χρόνια που πάμε στην εκκλησία. Να θυμηθούμε όλα όσα ακούσαμε στις ακολουθίες, στα κατηχητικά, τις κατασκηνώσεις, τις ευκαιρίες με τα εν Χριστώ αδέλφια μας. Να τα θυμηθούμε και να τα κάνουμε πράξη. Να εξασκηθούμε στην υπομονή. Να ξαναθυμηθούμε όποια μικρή ψαλτική γνώση έχουμε. Να χρησιμοποιήσουμε το “απόθεμα” που έχουμε από την διαρκή μας συμμετοχή στην Θεία Ευχαριστία.

Κατ’ οίκον εκκλησία

Έκλεισαν τις εκκλησίες. Ευκαιρία λοιπόν να γίνουν κατ’ οίκον εκκλησίες τα σπίτια μας. Εκτός από την Θεία Λειτουργία, υπάρχουν τόσες άλλες μικρές ακολουθίες που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι! Πρωινή προσευχή, απόδειπνο, Χαιρετισμοί, ακόμα κι εσπερινό (όχι τα λόγια του ιερέα βέβαια). Άραγε πριν κλείσουν οι εκκλησίες κάναμε κάθε μέρα όλες τις ακολουθίες; Νομίζω πως ελάχιστοι είναι αυτοί που μπορούν να απαντήσουν θετικά. Λίγο οι τρελοί ρυθμοί της ζωής μας, λίγο η κούραση, λίγο η επανάπαυση πως κάποιος άλλος το κάνει αυτό για εμάς στην εκκλησία, και συχνά η λατρευτική μας ζωή ήταν ο κυριακάτικος εκκλησιασμός.

Τώρα όμως μας έχει δοθεί το δώρο του χρόνου. Οι πιο πολλοί δεν έχουμε πια εργασία ή αν έχουμε είναι από το σπίτι. Χωρίς το άγχος των δρομολογίων, της κίνησης, των δραστηριοτήτων των παιδιών, σίγουρα μπορούμε να βρούμε λίγο χρόνο μέσα στην μέρα. Να μαζέψουμε τα παιδιά κοντά μας, να κλείσουμε ραδιόφωνα και τηλεοράσεις και να ανάψουμε το καντήλι ή ένα κερί μπροστά σε μια εικόνα. Υπάρχουν στο διαδίκτυο , αν δεν έχουμε βιβλίο με προσευχές, όλες οι ακολουθίες και στη δημοτική. Υπάρχουν εφαρμογές για να κατεβάσουμε στο κινητό και να διαβάσουμε από εκεί. Δίνουμε και στα παιδιά να διαβάσουν, το ευχαριστιούνται πάρα πολύ. Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Αλλά η ανακούφιση και η δύναμη που θα πάρουμε θα είναι πολύ μεγάλη.

Κατηχητικό στο σπίτι

Έκλεισαν τις εκκλησίες και μαζί σταμάτησαν τα κατηχητικά και οι συνάξεις. Και μας έπιασε η αγωνία, τι θα κάνουν τα παιδιά μας, πού θα ακούσουν δυο σωστά λόγια, πώς θα πορευτούν μέσα σε αυτή την δυσκολία. Και τι έγινε που σταμάτησαν τα κατηχητικά; Υπεύθυνοι (και) για την χριστιανική διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας δεν είμαστε πρώτα και κύρια εμείς; Τα σπίτια μας είναι γεμάτα βιβλία. Κι αν δεν είναι, τα βιβλιοπωλεία είναι. Τα μαγαζιά μπορεί να έκλεισαν, αλλά τα ηλεκτρονικά καταστήματα όχι κι έτσι μπορούμε να προμηθευτούμε ό,τι θέλουμε. Ιστορίες από το Ευαγγέλιο, βίοι αγίων για παιδιά, παραμυθάκια με μηνύματα για την πνευματική ζωή των παιδιών μας, εφηβικά μυθιστορήματα με αληθινή πλοκή και νόημα, καλή κλασική λογοτεχνία για παιδιά, τα “ράφια” των e-shops είναι γεμάτα. Για λίγη ώρα μέσα στην ημέρα, μπορούμε να κλείσουμε τις οθόνες και να διαβάσουμε όλοι μαζί κάτι όμορφο και ωφέλιμο.

Αλλά το πιο σημαντικό κατηχητικό μάθημα νομίζω πως είναι η δική μας στάση σε αυτή την δυσκολία. Διότι ως γνωστόν, όσα λόγια και να πεις, τα παιδιά παίρνουν παράδειγμα από αυτά που κάνεις. Υπευθυνότητα, υπακοή, σεβασμός στους κανόνες, προσφορά σε εκείνους που χρειάζονται (πχ να πάμε για ψώνια εμείς αντί για εκείνους), αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, χιούμορ στις δυσκολίες, σταθερότητα στην πίστη, να μερικά μαθήματα που μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά, ενώ εξασκούμαστε κι εμείς σ’ αυτά.

Έκλεισαν τις εκκλησίες και τώρα;

Έκλεισαν τις εκκλησίες. Μετά το πρώτο σοκ, αλλά και την πίκρα που σε μια τόσο δύσκολη στιγμή δεν μπορούμε οι πιστοί να χρησιμοποιήσουμε το πιο δυνατό μας “όπλο”, ας σκεφτούμε λογικά ξανά. Οι εκκλησίες μπορεί να έκλεισαν , αλλά οι προσευχές μας μπορούν να φτάσουν στο Θεό και από τα σπίτια μας. Η κοινότητα μας μπορεί να φαίνεται πως έχει σκορπίσει, αλλά όταν επικοινωνούμε με αγάπη και φέρνουμε ο ένας τον άλλον στις προσευχές μας, δεν υπάρχει απομάκρυνση. Και ακόμα κι αν στερηθούμε για λίγο την Θεία Κοινωνία, ας το δούμε σαν μια ευκαιρία για να αναθεωρήσουμε όλες εκείνες τις φορές, που ενώ μπορούσαμε, δεν πήγαμε να μεταλάβουμε. Ή σαν μια άσκηση για να εκτιμήσουμε ακόμα περισσότερο αυτό το θείο δώρο.

Επίσης, ίσως θα ήταν καλό να αποφύγουμε τις καταστροφολογίες. Προσωπικά όταν διαβάζω πολλά συνωμοσιολογικά και καταστροφολογικά παθαίνω πανικό και μαυρίζει η ψυχή μου. Καλύτερα να εστιάσουμε στις ευκαιρίες. Κι αν πάλι είναι κοντά ο καιρός των δυσκολιών , που έχουν προφητευθεί, μην ξεχνάμε πως επίσης έχει ειπωθεί πως ο Θεός δεν θα αφήσει αυτούς που μένουν σταθεροί στην πίστη. Ας εστιάσουμε σ’ αυτό.

Ο χριστιανός πρέπει να δίνει ομολογία πίστης καθημερινά. Όχι επειδή κάνει κάτι προκλητικό, αλλά επειδή ακριβώς η πίστη του δεν εξαντλείται σε μερικές λατρευτικές εκδηλώσεις. Ας δούμε λοιπόν αυτή την δυσκολία σαν ευκαιρία για να δώσουμε μια ομολογία πίστης, χωρίς την “ευκολία” που δίνει η προσέλευση στην εκκλησία. Στο κάτω κάτω, ας μην μας νοιάζει πια τόσο πολύ τι θα δείξουμε προς τα έξω, αλλά τι θα κάνουμε μέσα μας και τι θα δείξουμε προς Εκείνον. Οι άλλοι πάντα θα έχουν κάτι να πουν. Η πίστη μας είναι μωρία, δηλαδή βλακεία (!!!) για τους μη πιστεύοντες. Εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε και τα ελλείποντα ας τα αναπληρώσει ο Θεός.

Απλά μερικές σκέψεις για στήριξη

Τίποτα από όσα έγραψα δεν είναι εύκολο. Είναι μόνο κάποιες σκέψεις που με βοήθησαν να ξεπεράσω το σοκ και κάποιες πράξεις , που καθημερινά μου δίνουν δύναμη. Η αλήθεια είναι πως ζούμε γεγονότα πρωτόγνωρα. Και μόνο η υποχρέωση να είμαστε κλεισμένοι μέσα, με την άνοιξη να μας φωνάζει από παντού, είναι μια δοκιμασία για γερά νεύρα. Πιστεύω όμως πως θα τα καταφέρουμε με την βοήθεια του Θεού. Να γίνουμε αλήθινοί προσκυνητές.

Καλή δύναμη σε όλους!

Σας φιλώ!