Τα βιβλία για αυτογνωσία και την αυτοβελτίωση στις μέρες μας είναι πολύ δημοφιλή. Εκατοντάδες τίτλοι, μαζί με χιλιάδες λογαριασμούς ινφλουένσερ , που υπόσχονται άμεσα αποτελέσματα και γρήγορες λύσεις. Όλα έχουν ως βασικό στόχο, όπως λένε, να βελτιώσουν την εικόνα του ανθρώπου για τον εαυτό του και με βάση αυτήν να καλυτερεύσει και η ζωή του. Γενικά σαν ιδέα αυτό δεν είναι κακό.

Ένας κρυμμένος κίνδυνος

Σε όλη αυτή την μόδα βρίσκεται ένας κρυμμένος κίνδυνος. Είναι καλά καμουφλαρισμένος και πολύ συχνά μπερδεύει ακόμα και ανθρώπους πιστούς. Όλα οδηγούν τον άνθρωπο στο εγώ. Τι ανάγκες έχω εγώ. Τι θέλω εγώ. Πώς νιώθω εγώ. Πολύ συχνά οι “οδηγίες” για την βελτίωση της ζωής συστήνουν να απομακρύνουμε όσα μας δυσκολεύουν , ότι μας ξεβολεύει και γενικά να επιδιώκουμε μόνο ό,τι μας κάνει να νιώθουμε καλά. Αυτό είναι τόσο αόριστο και γενικό, που τελικά καταντά επικίνδυνο. Τι σημαίνει να νιώθουμε καλά; Ο δρόμος της ζωής πολλές φορές απαιτεί αγώνα. Αν δεν νιώθουμε καλά τα παρατάμε; Αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός κίνδυνος, που τον ένιωσα κι εγώ στο δικό μου ταξίδι.

Αληθινή αυτογνωσία

Το βιβλίο “Το γνώθι σαυτόν” ως βασικό του στόχο έχει να βοηθήσει τον άνθρωπο να γνωρίσει τον εαυτό του , για να φτάσει να γνωρίσει τον Θεό. Όπως γράφει ο Άγιος Νεκτάριος στον πρόλογο του βιβλίου, “Όποιος αγνοεί τον εαυτό του , αγνοεί και τον Θεό. Αυτός δε που αγνοεί τον Θεό, ,αγνοεί ολότελα την αλήθεια και τη φύση των πραγμάτων. Τούτος είναι και ο λόγος που βαδίζει τον δρόμο της ζωής του σαν τον οδοιπόρο που χάθηκε στην έρημο.” Όμως η αυτογνωσία, που προτείνει μέσα από τα κείμενά του ο Άγιος Νεκτάριος, δεν αρκείται στα επιφανειακά. Φτάνει βαθιά μέσα στον άνθρωπο, αναφέρεται σε κάθε μεγάλη και μικρή πτυχή του χαρακτήρα, της πνευματικής ζωής και της κοινωνικής ζωής. Σημειώνει επίσης ο Άγιος Νεκτάριος : ” Αυτός που γνωρίζει τον εαυτό του καταλαβαίνει καλά τα καθήκοντα προς τον εαυτό΄του, προς τον πλησίον του, προς τον Θεό, κατανοεί ότι ευσέβεια, η δικαιοσύνη, η αλήθεια και η σύνεση πρέπει να γίνουν σ΄αυτόν τα μόνα αγαπητά και επιθυμητά αγαθά.”

Τι αποκόμισα διαβάζοντας το βιβλίο

Το να προσπαθούμε να ανακαλύπτουμε ποιοι είμαστε και να βελτιωνόμαστε διαρκώς, είναι το ζητούμενο. “Γνώθι σαυτόν και περιπάτει εν οδοίς καρδιάς σου άμωμος” διαβάζουμε στις Παροιμίες. Όμως σε αυτήν την αναζήτηση για την αυτογνωσία πρέπει να βρισκόμαστε διαρκώς σε εγρήγορση, ώστε να μην χάνουμε τον προσανατολισμό μας. Μια προσπάθεια αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης, που ξεχνάει τον συνάνθρωπο και τον Θεό, τονώνει μόνο τον εγωισμό μας. Εδώ και καιρό διαβάζοντας διάφορα βιβλία αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης αισθανόμουν μονίμως πως κάτι έλειπε. Σαν να έμενε μια πρόταση ανολοκλήρωτη, λες και είχε ξεχάσει ο συγγραφέας να γράψει τον επίλογο. Διαβάζοντας “Το γνώθι σαυτόν” ένιωσα για πρώτη φορά πως βρήκα αυτό που έλειπε. Δηλαδή τον προσανατολισμό που ανέφερα παραπάνω.

Ένα διαφορετικό ταξίδι

Το βιβλίο ” Το γνώθι σαυτόν” δεν είναι ένα εύκολο βιβλίο. Απαιτεί την αμέριστη προσοχή του αναγνώστη. Τα κείμενα, αν και μικρά , περιλαμβάνουν συμπυκνωμένα νοήματα και συνδυάζουν το Ευαγγέλιο, τα λόγια των Πατέρων , αλλά και την φιλοσοφία των αρχαίων. Επίσης δεν είναι ένα βιβλίο που θα το διαβάσει κάποιος μια φορά. Θα χρειαστεί να επανέλθει ξανά και ξανά. Όμως και το ταξίδι της αυτογνωσίας είναι απαιτητικό και δύσκολο, που όμως αξίζει όλη την προσπάθεια.

Μια σημαντική υπενθύμιση

Το κείμενο έχει αποδοθεί στα νέα ελληνικά από την Ευανθία Χατζή και συνοδεύεται από το επίμετρο του Γιώργου Μπάρλα. Σε αυτό μας εξηγείται για ποιον λόγο τα κείμενα αυτογνωσίας του Αγίου Νεκταρίου εξακολουθούν να είναι επίκαιρα και χρήσιμα στον σύγχρονο άνθρωπο. Όπως γράφει ο ίδιος “[…]Η ανάγνωση του “Γνώθι Σαυτόν” αποτελεί πολύτιμο βοήθημα σε μια εποχή όπου η ιδιότητα του χριστιανού είναι για πολλούς ένα έθιμο χωρίς απαιτήσεςι ή αποτελεί θέμα γούστου. Μια υπενθύμιση ότι “ουδέ των καθευδόντων και βλακευόντων εστίν η βασιλεία του Θεού, αλλά βιασταί αρπάζουσιν αυτήν” (Κλήμης Αλεξανδρείας). Ο άγιος Νεκτάριος δεν ενδιαφέρεται να γράψει ένα έργο λογοτεχνικό, ξέρει ότι οι καλές διδασκαλίες δεν χρησιμεύουν σε τίποτε αν δεν σε βοηθήσουν να αλλάξεις τη ζωή σου ή έστω τον προσανατολισμό της.”

Για το συγκεκριμένο βιβλίο θεώρησα ότι έπρεπε να γίνει και ένα βίντεο στα “Αναγνώσματα” της Μαμάς για σπίτι στο Youtube. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε εδώ

Μπορείτε να βρείτε το βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άθως σε όλα τα βιβλιοπωλεία, αλλά και στο site των εκδόσεων. Πιστεύω πως θα είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο σε όποιον το διαβάσει.

Σας φιλώ!