Όσο περνούν οι εβδομάδες της καραντίνας και σιγά σιγά γίνονται μήνες, τόσο βλέπουμε πως η ζωή μας έχει αλλάξει. Και όχι μόνο η ζωή και οι συνήθειες των ενηλίκων έχουν αλλάξει πολύ, αλλά και (μην πω κυρίως) των παιδιών μας.

Όλα από μακριά

Σταμάτησε το σχολείο, σταμάτησαν οι κάθε λογής δραστηριότητες. Δεν μπορούμε να πάμε βόλτα, κούνιες, πάρκο, παραλία. Οι επαφές των περισσότερων με τους παππούδες και τις γιαγιάδες, τους λοιπούς οικείους και τους φίλους, αν δεν έχουν τελείως εκλείψει, έχουν περιοριστεί σε μακροθεν χαιρετισμούς. Και φυσικά, το βασικό μέσο επικοινωνίας είναι οι οθόνες, μέσα από βιντεοκλησεις και μηνύματα.

Ζωή μέσα από οθόνες

Όλα αυτά έχουν ένα κοινό στοιχείο : τα πάντα γίνονται μέσα από μια οθόνη. Μαθήματα, εξάσκηση, συνομιλίες, πρόβες, συζητήσεις, παιχνίδια. Ξαφνικά τα παιδιά για να μάθουν και να αλληλεπιδρασουν, για να κρατήσουν ένα ελάχιστο της προηγούμενης κανονικοτητας τους, πρέπει να συνδεθούν σε κάποια εφαρμογή. Κι εκεί που για καθίσουν στον υπολογιστή, να πάρουν το ταμπλετ ή το κινητό, έπρεπε να έχουν γίνει όλα τα υπόλοιπα, τώρα για να τα κάνουν όλα αυτά, χρειάζονται οθόνες !

Το πρώτο σοκ

Προσωπικά στην αρχή είχα πάθει σοκ. Πριν την καραντίνα οθόνες άνοιγαν αυστηρά και μόνο το Σαββατοκύριακο και τότε με χρόνο και κυνήγι. Ομολογώ πως παρότι μου αρέσει η τεχνολογία, θέλω τα παιδιά μου να έχουν πολύ μετρημένη χρήση, για να μην φτάσουμε στις υπερβολές. Οπότε η πραγματικότητα της καραντίνας, ήταν η απόλυτη αποδόμηση σε ό,τι τόσα χρόνια παλεύω να φτιάξω.

Φυσικά και δεν μπορώ να τους το αρνηθώ. Δεν μπορώ να τους πω δεν θα συμμετάσχεις στο μάθημα ή δεν θα κάνεις αγγλικά στην πλατφόρμα ή δεν θα λάβεις μέρος στην πρόβα. Ούτε βέβαια γίνεται να μην έχουν καμία επικοινωνία με τους φίλους τους. Κι αν αυτή η επικοινωνία σημαίνει Skype και viber κλήσεις, βιντεακια και αυτοκόλλητα, το δέχομαι, τι να κάνω!

Πρόγραμμα

Αφού πέρασα το αρχικό μου σοκ και προσπάθησα να εκλογικευσω τους φόβους και τις αγωνίες μου, προσπάθησα να βάλω πρόγραμμα. Όταν είναι πολλά τα άτομα στο σπίτι και λίγες οι συσκευές ή χαλάσουν και κάποιες την κατάλληλη στιγμή, αυτό είναι παραπάνω από απαραίτητο. Επίσης είναι απολύτως αναγκαίο και για έναν ακόμα λόγο. Η διαρκής παραμονή στο σπίτι σημαίνει ότι κάποιες μέρες θα είναι πιο άσχημες, γεμάτες βαρεμάρα και γκρίνια και μηδενική διάθεση για το οτιδήποτε. Το πρόγραμμα μας κρατάει σε μια εγρήγορση, αλλά και μας δίνει την δυνατότητα να ξεφεύγουμε από αυτό, οπότε χρειάζεται. Όμως μετά, το να επανέλθεις στο πρόγραμμα, δεν είναι δύσκολο. Έτσι λοιπόν, η μαγική λέξη είναι μια : πρόγραμμα.

Καθε μέρα τα κορίτσια πρέπει να μελετούν συγκεκριμένες ώρες. Δεν κάνουν σύγχρονη εκπαίδευση, τουλάχιστον προς το παρόν, οπότε μετά το διάβασμα που πρέπει να γίνει στον υπολογιστή, εγώ εκτυπώνω κι εκείνες γράφουν. Επίσης, εργάζονται στις πλατφόρμες των αγγλικών, δυο τρεις φορές την εβδομάδα. Όλο αυτό κρατάει γύρω στις 2 με 3 ώρες, πρωινές ή μεσημεριανές ώρες. Οι συνομιλίες με τις φιλες είναι το απόγευμα. Μισή ώρα η καθεμία, μπορεί να μιλήσει με όποιον θέλει σε skype ή viber. Ταινία μπορεί να δουν ή και όχι καθημερινά, ανάλογα πόσο χρόνο έχουμε. Όταν είναι καλός ο καιρός προτιμώ να κατεβαίνουμε λίγο στην πυλωτή “για να δουν ουρανό” όπως λέει η Ευαγγελία. Αυτό σε γενικές γραμμές είναι το πρόγραμμά μας. Φυσικά το χαλάμε κάθε τρεις και λίγο, αλλά η ουσία υπάρχει και προσπαθούμε να το τηρούμε…

Έλεγχος

Και τώρα ερχόμαστε στο δεύτερο βασικότατο κομμάτι : έλεγχος. Πρέπει να έχουμε εποπτεία του τι κάνει, τι λέει, τι διαβάζει και βλέπει το παιδί διαρκώς. Ούτε μια μέρα εφησυχασμός. Είναι έτσι φτιαγμένο το διαδίκτυο, που το παιδί μπορεί να ξεκινήσει να βλέπει ένα βίντεο για τη γεωγραφία και να εμφανιστούν 50 άσχετες και ακατάλληλες διαφημίσεις. Επίσης, εξηγούμε διαρκώς τι σημαίνει ασφάλεια στο διαδίκτυο. Υπάρχουν πολλά βιντεακια στο YouTube, γυρισμένα από μαθητές, τα οποία εξηγούν με τρόπο απόλυτα προσιτό στα παιδιά ποιοι είναι οι κίνδυνοι και πώς αναγνωριζονται και αντιμετωπιζονται. Ευτυχώς, λες και το ήξεραν, μόλις πριν κλείσουν τα σχολεία, τα κορίτσια είχαν και οι δυο μιλήσει στις τάξεις τους για το θέμα αυτό και είχαμε δει και μαζί τα βιντεάκια. Και τέλος, καλό είναι τα παιδιά όταν μιλούν ή κάνουν κάτι στο διαδίκτυο να είναι σε χώρο κοινόχρηστο και όχι με κλειστή πόρτα στο δωμάτιο. Για την ιδιωτικότητα, μια καλή λύση είναι τα ακουστικά. Είναι σημαντικό να έχουμε εποπτεία την ώρα εκείνη τι συμβαίνει.

Επιλογή ψυχαγωγίας

Επιπλέον έλεγχος και επιστασία χρειάζεται και στο τι βλέπουν σε ταινίες και παιδικά. Αυτό βέβαια πρέπει έτσι κι αλλιώς να γίνεται, αλλά τώρα είναι απαραίτητο, μιας και αναγκαστικά θα δουν περισσότερα. Μην αφήνουμε απλά την τηλεόραση ή το YouTube να παίζει. Θυμάμαι όταν ήταν μικρά τα κορίτσια, ένα διάστημα ανάμεσα στα τραγουδάκια που άκουγαν, πετάγονταν κάτι υποτίθεται παιδικά τραγούδια, που έκαναν άσεμνες χειρονομίες και έλεγαν βρισιές μέσα στα λόγια. Ήταν βέβαια στα αγγλικά, αλλά ένα μικρό εγκεφαλικό το είχα πάθει.

Εμείς φετος έχουμε επιλέξει με τον άντρα μου να αρχίσουν να βλέπουν τα παιδιά κλασικές ταινίες. Είτε παιδικές, είτε και για μεγάλους. Ιησούς από την Ναζαρέτ, Μπεν Χουρ, Δέκα Εντολές, Χιτώνας, Μαίρη Ποππινς, Τα χρονικά της Νάρνια, είναι μόνο λίγες από αυτές που τώρα θυμάμαι. Βλέπω πόση διαφορά έχουν τα κορίτσια μετά από μια τέτοια ταινία και μετά από χαζολόγημα με ένα ανούσιο παιδικό. Και μόνο οι ερωτήσεις και οι συζητήσεις που κάνουν μετά, είναι εντυπωσιακές! Βέβαια τα κορίτσια πια διαβάζουν υπότιτλους και είναι πιο εύκολο, όμως και μεταγλωττισμένες υπάρχουν πολλές ωραίες και ποιοτικές ταινίες. Απλά θέλει λίγη έρευνα. Επίσης, βλέπουμε και κάποιες από τις παλιές ελληνικές κωμωδίες, που στα κορίτσια αρέσουν πάρα πολύ και αντιγράφουν ατάκες και αστεία.

Όταν υπάρχει μωρό (ή μωρά)

Φυσικά όλα αυτά που έγραψα παραπάνω αφορούν παιδιά δημοτικού κυρίως, άντε και λίγο νηπιαγωγείου. Όταν όμως έχουμε και μικρούλια, μέχρι 4 χρονών περίπου, το πράγμα περιπλέκεται. Τα κορίτσια μου άρχισαν να βλέπουν παιδικά η μεγάλη μετά τα 2 της χρόνια, η μικρή λίγο νωρίτερα, ενώ ο μπόμπιρας ήδη από πέρσι ξέρει να βρίσκει τα τραγουδάκια του στο youtube… Αρχικά είχα πανικοβληθεί (μην τα ξαναλέμε, δεν μου αρέσει όλο αυτό, με το ζόρι προσαρμόζομαι). Πλέον το έχω συνηθίσει, απλά κυνηγάω συνεχώς. Η μόνη λύση που έχω βρει είναι να ασχολούμαι εγώ πολύ μαζί του, διαβάζοντας βιβλία ή παίζοντας, την ώρα που τα κορίτσια κάτι διαβάζουν, κάπου μιλάνε ή κάτι βλέπουν. Βέβαια θα δει κι αυτός έναν Βασιλιά των λιονταριών ή λίγο Πρίγκιπα Κάσπιαν, αλλά πραγματικά, δεν ξέρω τι άλλο μπορώ να κάνω ένα δίχρονο κλεισμένο σε 4 τοίχους… Είναι κι αυτό κάτι που κάνουν και τα τρία μαζί, όπως όταν παίζουν στη βεράντα ή στην αυλή, όταν στήνουν τα τρενάκια του μικρού και πάνε βόλτα τα πλείμομπιλ και τόσα άλλα… Και στ’ αλήθεια, πόσες ακόμα ενοχές μπορεί να χωρέσει μια μάνα; Το συζητούσα μια μέρα με την μαμά μου και μου έλεγε ότι τα μικρότερα παιδιά μιας μεγαλύτερης οικογένειας, μεγαλώνουν τελείως διαφορετικά από τα πρώτα. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι είναι κακό. Απλά, η προσοχή μας πρέπει να είναι αμείωτη…

Be realistic

Σαφώς και εχει αυξηθεί 100% ο χρόνος που αφιερώνουν στις οθόνες. Αλλα ταυτόχρονα περιορίστηκε 100% ο χρόνος έξω από το σπίτι μας. Προτίμησα να γίνω ρεαλιστρια και να αντιμετωπίσω αυτό που ζούμε, παρα να προσπαθήσω να κάνω ότι ολα ηταν όπως πριν. Μου φάνηκε άδικο και ουτοπικό να ζητήσω από τα παιδιά να κάνουν κάτι που δεν κάνω εγώ. Κι εμείς ετσι δουλεύουμε, επικοινωνούμε, ψυχαγωγουμαστε, έχουμε επαφη με τον έξω κόσμο. Επομένως είναι τουλάχιστον άδικο για τα παιδιά οτιδήποτε άλλο.

Το δικό μας παράδειγμα

Για το τέλος άφησα το πιο δύσκολο. Το δικό μας παράδειγμα. Ακομα και αν η κατάσταση είναι τέτοια που απαιτεί να είμαστε όλοι περισσότερο μπροστά σε μια οθόνη, δεν σημαίνει ότι θα είμαστε διαρκώς σε μια οθόνη. Όταν τελειώνει το μάθημα ή η δουλειά, ας μην ξανακαθισουμε στην τηλεόραση ή αρχίσουμε το σερφαρισμα στα κοινωνικά δίκτυα. Όπως έχουμε στα παιδιά πρόγραμμα, καλό είναι να έχουμε κι εμείς. Ναι ξέρω ότι είναι δύσκολο τώρα ειδικά, αλλά είναι κι αυτός ενας χρόνος δικός μας. Που καλούμαστε να τον αξιοποιήσουμε με τρόπο τουλάχιστον κάπως ωφέλιμο. Όσο μπορούμε. Χωρίς πιέσεις ή ενοχές. Με υποχωρήσεις και ξανά προσπάθεια. Όμως η προσπάθεια ας υπάρχει. Μικρή ή μεγαλύτερη, δεν έχει σημασία. Ό,τι μπορεί ο καθένας. Και όσο μπορεί, δεν είναι καθε μέρα ίδια.

Με αυτό το κείμενο δεν έχω διάθεση δασκαλιστικη, ούτε βέβαια μπορώ να πω ότι έχω το μυστικό της επιτυχίας. Όσο περισσότερα παιδιά έχει κανείς, τόσο περισσότερο ανακαλύπτει τις αδυναμίες του μπροστά στις άπειρες προκλήσεις της ανατροφής, που όσο μεγαλώνει η ηλικια των παιδιών, μεγαλώνουν κι αυτές. Μοιραζομαι μόνο μερικά πραγματάκια, που μας βοήθησαν να κρατήσουμε τα λογικα μας μέχρι τωρα.

Σιγά σιγά φαίνεται λίγο φως… Για να δούμε! Καλή δύναμη, καλή συνέχεια!

Σας φιλώ!